Historie

Historie Leeuwarder Kaatsclub

Het zal nagenoegzaam bekend zijn, dat al eeuwen het kaatsspel, in welke vorm dan ook, in verschillende Europese landen wordt beoefend. Aan het eind van de zestiende eeuw had Leeuwarden, evenals zoveel andere steden in de Nederlanden, een kaatsbaan. In deze eeuw en ook de zeventiende en achttiende eeuw hebben naar alle waarschijnlijkheid heel wat mensen – met name jongelui- uit de deftige burgerstand de Leeuwarder Kaatsbaan aan de Bagijnestraat bezocht.

Op 16 juni 1886 was de stad Leeuwarden gastvrouw van het 39e Congres t.b.v landbouw. Onder auspiciën van de PC werd een kaatswedstrijd georganiseerd. De prijzen die verkaatst werden waren 60 en 30 gulden. Duizenden toeschouwers volgden de verrichtingen van de acht parturen matadoren. Eind mei stond er een bericht in de Leeuwarder Courant dat door leerlingen van het gymnasium en de Rijkshoogere burgerschool “eene Kaatsvereeniging” was opgericht. Zij droeg de naam van “Greate Hantsje”, naar den indertijd beroemde kaatser Johannes Nijdam. Het bestuur werd o.a. gevormd door: P. Baron van Harinxma thoe Slooten. Leeuwarden had dus een kaatsvereniging. Men kan niet zeggen zijn vereniging want het was een elitaire aangelegenheid. Later werd dit exclusieve standpunt blijkbaar verlaten, want in 1886 droeg de club reed de naam: “Leeuwarder Kaatsvereeniging Greate Hantsje”. Zij organiseerden de jaren daarna flink wat wedstrijden. Het laatste bericht dateert van 14 juni 1893. Daarna is niets meer te vinden over de vereniging.


Kaatswedstrijden werden in Leeuwarden daarna alleen op persoonlijk initiatief georganiseerd. Door de in 1897 opgerichte Nederland Kaats Bond werd begin 1900 initiatieven op kaatsterrein georganiseerd hetgeen in september 1902 leidde tot een ingezonden artikel in de Leeuwarder Courant waarin de vraag werd gesteld “waarom het niet mogelijk was een kaatsvereeniging in de hoofdstad op te richten ?” Dit prikkelde waarschijnlijk enkele Leeuwarder kaatsliefhebbers want op 6 september 1902 werd in de Leeuwarder Courant een oproep gedaan tot de oprichting van de “Leeuwarder Kaatsclub”

Aan de oproep werd in het Friesche Koffiehuis een bijeenkomst georganiseerd en 90 personen waren hierbij aanwezig. De heer Jansen die het voorzitterschap waarnam, gaf aan dat het voorlopige bestuur -bestaande uit Leeuwarder kaatsliefhebbers, de volgende uitgangspunten had geformuleerd:

Door een lage contributie allen de gelegenheid te schenken, aan het kaatsspel deel te nemen; een geregelde beoefening van het kaatsen van zowel jongeren, als door meer bejaarden, opdat eenmaal Leeuwarden op dit gebied haar zustergemeente Franeker kan overvleugelen. Na enige discussie werd besloten tot de oprichting van een Leeuwarder Kaatsclub.

Op 6 oktober 1902 werd in hotel “Amicitia” tot definitieve oprichting besloten.

Het dagelijkse bestuur werd gevormd door:

S. JansenVoorzitter
J. van DijkSecretaris
W. AndringaPenningmeester

Al op 15 juli 1903 werd de eerste grote kaatswedstrijd georganiseerd op het sportterrein aan de Emmakade. Vanaf het begin werd getracht de vereniging organisatorisch goed in elkaar te zetten. Er werd een huishoudelijk reglement opgesteld en er werden plannen gemaakt om in de allereerste plaats de leden te laten kaatsen. Daarbij werden de jongens in de leeftijdscategorie van 10-13 jaar en die van 13-16 jaar niet werd vergeten.


Al op 15 juli 1903 werd de eerste grote kaatswedstrijd georganiseerd op het sportterrein aan de Emmakade. Vanaf het begin werd getracht de vereniging organisatorisch goed in elkaar te zetten. Er werd een huishoudelijk reglement opgesteld en er werden plannen gemaakt om in de allereerste plaats de leden te laten kaatsen. Daarbij werden de jongens in de leeftijdscategorie van 10-13 jaar en die van 13-16 jaar niet werd vergeten.

Voor hen werden speciale wedstrijden gehouden, waarbij het accent werd gelegd op het maken van propaganda voor de kaatssport in Leeuwarden. Het bestuur was de mening toegedaan, dat goede prijzen een extra stimulans voor de kaatssport in de hoofdstad zouden zijn.

Men slaagde er al gauw in na de oprichting spraakmakende kaatswedstrijden te organiseren. De traditionele kermispartij groeide uit tot de “Rengersdag” en de “Oldehovedag” kreeg vooral bekendheid als afsluiting van het kaatsseizoen. Het bestuur bouwde uitstekende contacten op met de Commissaris van de Koningin Mr P.A.V. baron van Harinxma thoe Slooten, met de Burgemeesters van Leeuwarden en met de adellijke familie Van Welderen Baron Rengers. Ook werd een uitstekende sponsor in 1917(!) gevonden voor de Oldehovedag. Dit werd tabaksfabriek Taconis, die later werden overgenomen door de Koninklijke Douwe Egberts, die nog steeds sponsor is van de Oldehovedag. Na jaren van intensief zoeken en overleggen werd in 1924 een veld verkregen.



In de periode van 1927-1952 wist het bestuur dankzij uitstekende contacten een toonaangevende jongens- en juniorenwedstrijd te organiseren. Deze kregen bekendheid als de “Burmaniadag”(1931) en “Van Eysingadag” (1937).

De opkomst van de buurtverenigingen viel ook in deze periode. Men name in de oorlogsjaren werd hierop volop gekaatst. De LKC heeft hier veel profijt van gehad want er werden veel successen behaald op de Friese kaatswedstrijden. Grote successen werden gehaald in de periode van 1952-1977 door LKC op de Bondswedstrijden (Nederlandse kampioenschappen),Freule, afdelingswedstrijden en PC. Overleg met het gemeentebestuur heeft het huidige aanzicht met de vaste tribune en daaronder de vaste – en toiletgelegenheid in 1955 opgeleverd. Ook kwam de LKC in deze periode (1963)als eerste kaatsvereniging met een vast clubblad, die al bijna 40 jaar wordt uitgegeven in eigen beheer. Veranderende tijden hebben ook de LKC de laatste 25 jaar niet ongemoeid gelaten. Het huidige bestuur slaagt er succesvol in steeds meer Leeuwarder jeugd te interesseren voor het kaatsen. Geïnvesteerd is ook de uitbreiding van de door vrijwilligers gemaakt kantine, nieuwe kleedgelegenheid, opknappen van de tribune en het complete veld is gerenoveerd in 1999.

Door de veelheid van activiteiten, die in de afgelopen honderd jaar hebben plaatsgevonden, heeft de LKC”Sonnenborgh” een grote bekendheid in de stad en wijde omgeving bezorgd. De club bloeit als nooit te voren. Groeit nog steeds in haar ledental (>370) en tijdens het 100-jarig bestaan in september 2002 bleek de saamhorigheid in de vereniging groot. Het jubileum was een groot succes en tijdens de Oldehovedag waren meer dan 2500 bezoekers aanwezig en was voor de sponsoren -die het jubileum financieel ondersteunden – een sponsorpaviljoen aanwezig. Hier werd na afloop van de wedstrijd een koud – en warmbuffet georganiseerd. Deze speciale relatie met de sponsoren wil de LKC verder uitbouwen waardoor het kaatsen in de Friese hoofdstad weer een voorname positie gaat innemen.